Câu hỏi: Tôi là Hoàng. Tôi đang làm việc cho một công ty nước ngoài tại thành phố Hồ Chí mInh, Việt Nam. Công ty tôi làm nhiều về lĩnh vực sản xuất. Được biết năm 2018, có một số thay đổi thì quý công ty có thể cho tôi biết doanh nghiệp tôi có được xuất nhập khẩu tại chỗ không?
Luật sư tư vấn:
Công ty Luật TNHH SB Law cảm ơn bạn đã quan tâm đến dịch vụ tư vấn pháp luật của chúng tôi. Liên quan đến thắc mắc của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:
Trong quá trình thực hiện Luật Quản lý ngoại thương và Nghị định số 09/2018/NĐ-CP ngày 15/1/2018 của Chính phủ, Cục Hải quan TP.HCM cho biết đã phát sinh nhiều vướng mắc liên quan đến hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ của tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.
Hiện nay, Cục Hải quan TP.HCM đã phát sinh nhiều trường hợp tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đã được cấp quyền xuất khẩu đề nghị được thực hiện hoạt động xuất khẩu tại chỗ hàng hóa DN mua tại Việt Nam, hoặc hàng hóa DN nhập khẩu hợp pháp vào Việt Nam.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 7 Nghị định 09/2018/NĐ-CP quy định:
Điều 7. Thực hiện hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa
1. Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đã có quyền xuất khẩu, được xuất khẩu: Hàng hóa mua tại Việt Nam; hàng hóa do tổ chức kinh tế đó đặt gia công tại Việt Nam và hàng hóa nhập khẩu hợp pháp vào Việt Nam ra nước ngoài và khu vực hải quan riêng, theo các điều kiện sau:
a) Hàng hóa xuất khẩu không thuộc danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu; danh mục hàng hóa tạm ngừng xuất khẩu; danh mục hàng hóa không được quyền xuất khẩu trong các Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên;
b) Đối với hàng hóa xuất khẩu thuộc danh mục hàng hóa xuất khẩu theo giấy phép, theo điều kiện, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài phải có giấy phép hoặc đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật.
2. Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đã có quyền nhập khẩu, được nhập khẩu hàng hóa từ nước ngoài và khu vực hải quan riêng vào Việt Nam, theo các điều kiện sau:
a) Hàng hóa nhập khẩu không thuộc danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu; danh mục hàng hóa tạm ngừng nhập khẩu; danh mục hàng hóa không được quyền nhập khẩu trong các Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên;
b) Đối với hàng hóa nhập khẩu thuộc danh mục hàng hóa nhập khẩu theo giấy phép, theo điều kiện, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài phải có giấy phép hoặc đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật.
3. Thủ tục xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa để thực hiện quyền xuất khẩu, quyền nhập khẩu thực hiện theo quy định pháp luật về quản lý xuất nhập khẩu.
4. Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đã có quyền phân phối bán buôn, quyền phân phối bán lẻ, được bán buôn, bán lẻ hàng hóa sản xuất tại Việt Nam và hàng hóa nhập khẩu hợp pháp vào Việt Nam.
5. Đối với lĩnh vực đầu tư kinh doanh có điều kiện, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài được thực hiện hoạt động kinh doanh khi đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật.
Trường hợp tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài đã có quyền xuất khẩu chỉ được xuất khẩu hàng hóa mua tại Việt Nam; Hàng hóa do tổ chức kinh tế có đặt gia công tại Việt Nam và hàng hóa nhập khẩu hợp pháp vào Việt Nam ra nước ngoài hoặc khu vực hải quan riêng, không có quy định cụ thể cho trường hợp xuất khẩu tại chỗ cho tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.
Chính vì thế, đối với trường hợp này, Cục Hải quan TP.HCM không đủ căn cứ pháp luật để giải quyết thủ tục xuất khẩu tại chỗ cho DN.
Bên cạnh đó, Cục Hải quan TP.HCM cho rằng, Luật Quản lý ngoại thương số 05/2017/QH14 và Nghị định số 09/2018/NĐ-CP đều không có nội dung điều chỉnh hoạt động XNK tại chỗ của tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.
Gần đây, Cục Hải quan TP.HCM tiếp nhận công văn số 130/XNK-CN ngày 31/1/2018 của Cục XNK (Bộ Công Thương) trả lời về việc xuất khẩu tại chỗ của DN nước ngoài.
Theo hướng dẫn này, liên quan đến hàng hóa được xuất khẩu tại chỗ, Cục XNK dẫn chiếu Điều 32 Nghị định 187/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 và điểm C Khoản 3 Mục II Thông tư số 04/2007/TT-BTM để giải thích và hướng dẫn cho DN.
Tuy nhiên, Nghị định số 108/2006/NĐ-CP đã hết hiệu lực và được thay thế bằng Nghị định 118/2015/NĐ-CP, nên Thông tư 04/2007/TT-BTM cũng đồng thời hết hiệu lực theo quy định tại Khoản 4 Điều 154 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật số 80/2015/QH13.
Như vậy, hiện nay chưa có văn bản quy định cụ thể hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ và hàng hóa được xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ của Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.
