Dân hỏi: Như luật sư vừa cho biết những chiếc ô tô mang biển nước ngoài hoặc ngoại giao sẽ được miễn thuế nhập khẩu tại Việt Nam. Đây cũng là lý do nhiều người Việt Nam tìm mua những chiếc xe này để trốn thuế. Nếu phát hiện hành vi này thì luật pháp sẽ xử lý thế nào, thưa ông?
Luật sư trả lời:
Không phải những chiếc ô tô mang biển nước ngoài hoặc ngoại giao sẽ được miễn thuế nhập khẩu tại Việt Nam. Thực chất đây là quy định của quyền ưu đãi, miễn trừ của các cá nhân là Viên chức ngoại giao, nhân viên hành chính kỹ thuật của các Cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự và cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế có trụ sở tại Việt Nam khi nhập khẩu xe để sử dụng ở Việt nam. Khi hết nhiệm kỳ Công tác thì có nghĩa vụ thực hiện thủ tục tái xuất khẩu hoặc tiêu hủy hoặc chuyển nhượng xe ô tô, xe gắn máy đã tạm nhập khẩu miễn thuế theo quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam. Các cá nhân hay Tổ chức này chỉ được chuyển nhượng xe đó khi đã hết nhiệm kỳ, đã sử dụng ít nhất từ 12 tháng đến 24 tháng tùy từng đối tượng…..
Khi chuyển nhượng thì theo quy định tại các cá nhân này phải thực hiện việc đóng thuế nhập khẩu theo quy định tại khoản 4 Điều 9 Quyết định 53/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ về việc tạm nhập, tái xuất khẩu, tiêu hủy, chuyển nhượng đối với xe ô tô, xe hai bánh gắn máy của đối tượng được miễn quyền ưu đãi, miễn trừ tại Việt nam như sau:
a) Đối với xe ô tô từ 15 chỗ ngồi trở xuống (kể cả lái xe): Áp dụng theo mức thuế nhập khẩu xe ô tô đã qua sử dụng do Thủ tướng Chính phủ ban hành có hiệu lực tại thời điểm chuyển nhượng.
b) Đối với xe ô tô từ 16 chỗ ngồi trở lên (kể cả lái xe):
Căn cứ tính thuế nhập khẩu là trị giá tính thuế, thuế suất và tỷ giá tính thuế tại thời điểm chuyển nhượng xe, cụ thể:
– Trị giá tính thuế được xác định trên cơ sở giá trị sử dụng còn lại tính theo thời gian sử dụng xe tại Việt Nam (tính từ thời điểm nhập khẩu theo tờ khai hải quan đến thời điểm chuyển nhượng xe) và trị giá khai báo tại thời điểm đăng ký tờ khai hải quan. Trường hợp tại thời điểm đăng ký tờ khai hải quan, trị giá khai báo thấp hơn mức giá trong cơ sở dữ liệu giá cùng thời điểm, trị giá tính thuế được xác định trên cơ sở giá trị sử dụng còn lại theo thời gian sử dụng xe tại Việt Nam và mức giá trong cơ sở dữ liệu giá.
– Thuế suất áp dụng theo mức thuế suất xe ô tô từ 16 chỗ ngồi trở lên đã qua sử dụng tại Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi có hiệu lực tại thời điểm chuyển nhượng.
c) Thời điểm chuyển nhượng xe đối với trường hợp quy định tại Điểm a và b Khoản 4 Điều này thực hiện như sau:
– Đối với đối tượng nêu tại Khoản 1 Điều 2 Quyết định này là thời điểm thay đổi mục đích sử dụng xe được thể hiện trên các giấy tờ giao dịch giữa người mua xe và chủ xe.
– Đối với đối tượng nêu tại Khoản 2 và 3 Điều 2 Quyết định này là thời điểm thay đổi mục đích sử dụng xe được thể hiện trên các giấy tờ giao dịch giữa người mua xe và chủ xe phù hợp với thời điểm chủ xe kết thúc nhiệm kỳ công tác tại Việt Nam.
Khi cá cá nhân mua các loại xe này thì phải có trách nhiệm kê khai, nộp các loại thuế, lệ phí theo quy định. Như vậy nếu người Việt nam mà mua các loại xe này khi người nước ngoài không thực hiện việc đóng thuế nhập khẩu khi chuyển nhượng thì không thực hiện được việc sang tên. Nếu muốn sang tên phải thực hiện việc đóng thuế nhập khẩu thay cho cá nhân nước ngoài đó và phải thực hiện các thủ tục pháp lý có xác nhận của các tổ chức ngoại giao đó nữa nên tưởng là rẻ nhưng lại hóa đắt.
Theo quy định tại khoản 3 Điều 19 Thông tư 15/2014/TT-BCA thì trong trường hợp này xe sẽ bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký xe và Biển số xe.
